Immobilizer, z angielska znaczy dosłownie „unieruchamiacz”. Nazwa tego urządzenia doskonale oddaje jego funkcję – ma on za zadanie unieruchomić auto, jeśli dostanie się do niego nie tylko złodziej, ale np. również dziecko. Immobilizery są obecnie standardem w branży motoryzacyjnej i z dużą dozą pewności można stwierdzić, że większość obecnie produkowanych aut jest wyposażona w tego typu zabezpieczenie antykradzieżowe. Ale czy w dzisiejszych czasach rozwiązanie to jest nadal skuteczne, jak miało to miejsce chociażby 20 lat temu? Oto małe kompendium wiedzy na temat immobilizerów.
Zacznijmy od podstaw – czym jest immobilizer?
Szybki postęp w motoryzacji oraz coraz większa powszechność samochodów na drogach sprzyjały gwałtownemu rozwojowi „innej branży”, której przedstawicieli można spotkać w każdym zakątku globu. Chodzi tu oczywiście o złodziei samochodów. Producenci aut doskonale zdawali sobie sprawę, że muszą wdrożyć skuteczne rozwiązania antykradzieżowe, aby przeciętny Kowalski mógł bezproblemowo korzystać ze swojego auta, nie obawiając się bez przerwy, że pewnego dnia zniknie ono z przydomowego podjazdu.
W tym celu wymyślono właśnie immobilizer – urządzenie elektroniczne, które w razie potrzeby odcina zasilanie kluczowych elementów samochodu (np. pompy paliwa), co uniemożliwia uruchomienie silnika i w rezultacie kradzież.
Historia immobilizerów sięga dość zamierzchłych, patrząc z dzisiejszej perspektywy, czasów. Rozpoczęła się ona już w 1919 roku, a więc długo przed nastaniem „złotych lat” w motoryzacji – wówczas jednak samochodów na drogach pojawiało się coraz więcej, a wraz z nimi przybywało amatorów cudzej własności.
Pierwsze immobilizery miały prymitywną konstrukcję i działały po prostu na zasadzie podłączenia odpowiednich kabelków w prawidłowej kolejności – złodzieje, którzy chcieli ukraść samochód, oczywiście tej kolejności nie znali. Zdarzało się również, że mylił się sam właściciel pojazdu – wówczas system reagował dokładnie tak samo, jak na przestępcę i autem nie można było nigdzie odjechać. Rozwiązanie mało wygodne, jednak dało podwaliny do konstrukcji lepszych urządzeń opartych na podobnej zasadzie, czyli autoryzacji.
Kod PIN – krok ku wygodzie użytkowania
Przez kolejne lata konstrukcja immobilizera była coraz bardziej udoskonalana, a każdy większy producent samochodów miał własną wizję tego, na jakiej zasadzie powinno działać odcięcie zapłonu. Awangardę stanowiły słynne z wprowadzania nieszablonowych rozwiązań, francuskie koncerny motoryzacyjne.
Chcesz wyposażyć swoje auto w zabezpieczenie antykradzieżowe skuteczniejsze od zwykłego immobilizera? Zadzwoń pod numer 732 080 889 – Nasi Specjaliści pomogą dobrać rozwiązanie idealne do Twojego samochodu.
W latach 90. ubiegłego wieku pojawiły się pierwsze blokady antykradzieżowe, które wymagały autoryzacji w postaci numeru PIN. Montowano je głównie w autach marki Citroen i Renault. No ale rozwiązanie, delikatnie mówiąc, nie przyjęło się. System antykradzieżowy okazał się na tyle skuteczny, że auta nie mógł uruchomić nie tylko złodziej, ale również właściciel, który PIN-u zapomniał. No i nie oszukujmy się, każdorazowe „wklepywanie” numeru na klawiaturze było po prostu niewygodne.
Jasne było więc, że obsługę immobilizera trzeba ograniczyć do minimum tak, aby obecność tego urządzenia nie była uciążliwością, a dodatkową „poduszką bezpieczeństwa” i psychicznym komfortem dla właściciela samochodu.
Immobilizer – współczesna konstrukcja
Dzisiaj immobilizer składa się z dwóch podstawowych części: transpondera w stacyjce i odbiornika zamontowanego w w elektronice auta. Gdy ktoś usiłuje uruchomić silnik, pojazd wysyła odpowiednie żądanie do klucza i czeka na zdefiniowany wcześniej sygnał zwrotny. Jeśli odpowiedź kluczyka pokrywa się z tym sygnałem, następuje zwolnienie blokady.
Aby z powodzeniem uruchomić silnik w aucie wyposażonym w immobilizer, konieczna jest prawidłowa wymiana danych między transponderem a odbiornikiem. Przebiega to w następujący sposób:
- Pierwsza wymiana danych (sygnałów) następuje po włożeniu kluczyka z wbudowanym transponderem do stacyjki;
- W przypadku zgodności immobilizer przesyła swój sygnał do kluczyka zapłonu, a transponder rozpoczyna ponowne sprawdzenie zgodności;
- Po ponownym otrzymaniu wiadomości o wystąpieniu zgodności kluczyk samochodowy zostaje przyjęty jako ten właściwy;
- Blokada zostaje zdjęta, a lampka ostrzegawcza na płycie rozdzielczej pojazdu gaśnie.
Kupiliśmy auto używane – jak sprawdzić, czy immobilizer jest zainstalowany?
O ile informacja o obecności immobilizera na pokładzie z pewnością będzie znajdować się w broszurze auta kupowanego w salonie, o tyle często ciężko jednoznacznie stwierdzić, czy tego typu zabezpieczenie antykradzieżowe jest zainstalowane w aucie używanym. Sprzedawcy bardzo często nie są pierwszymi właścicielami pojazdu i po prostu nie mają wiedzy na ten temat. Jednak istnieje kilka „domowych” metod, które pomogą nam w rozwiązaniu tej zagadki.
Najprostszą metodą jest po prostu spojrzenie na deskę rozdzielczą w poszukiwaniu wspomnianego wcześniej symbolu świecącego kluczyka lub auta – jeśli zlokalizujemy takowy, a po włożeniu kluczyków do stacyjki i przekręceniu w pozycję zapłonu symbol zniknie, to jest wielce prawdopodobne, że auto wyposażone jest w fabryczny immobilizer.
Bardziej obeznani z techniką właściciele aut mogą ponadto zdemontować plastikową pokrywę stacyjki – w przypadku obecności immobilizera, oczom powinien ukazać się jeden samotny kabelek z podłączonym odbiornikiem (cewką).
Jeśli to również nie rozwieje naszych wątpliwości, warto szczelnie owinąć plastikową część kluczyka folią aluminiową – w ten sposób tworzymy swego rodzaju klatkę Faradaya, która blokuje wysyłanie sygnału przez transponder w kluczyku do odbiornika. Jeśli kluczyk został szczelnie owinięty, a auto mimo to odpala bez problemu, to prawdopodobnie immobilizera na pokładzie nie ma.
Można również „rozebrać” kluczyk – róbmy to jednak wyłącznie wtedy, gdy mamy całkowitą pewność, że damy radę złożyć go z powrotem. W przypadku aut wyposażonych w immobilizer, w kluczyku jest obecny transponder, który wyglądem przypomina podłużną kapsułkę z cewką w środku.
Czy klasyczny immobilizer stanowi skuteczną ochronę antykradzieżową?
Gwałtowny rozkwit branży immobilizerów samochodowych nastąpił w ostatniej dekadzie XX wieku – wówczas to Unia Europejska uznała, że każdy nowo produkowany samochód dopuszczony do poruszania się po jej drogach, musi być wyposażony właśnie w tego typu zabezpieczenie antykradzieżowe. Do trendu przyłączały się również państwa spoza Unii, także te na innych kontynentach. Jeśli wierzyć ówczesnym statystykom, to wprowadzenie obowiązkowych immobilizerów pozwoliło na znacznie ograniczenie przestępczości samochodowej.
Trzeba jednak uczciwie zaznaczyć, że od tej pory minęło już prawie 30 lat. W tym czasie zdążyło się sporo pozmieniać – przede wszystkim nastąpił gwałtowny rozwój technik komputerowych, z których korzystają nie tylko prawowici obywatele, ale również Internetowi oszuści, hakerzy, a także złodzieje samochodów.
Zatem chociaż auta były coraz bardziej „inteligentne”, to przestępcy bez wątpienia dotrzymywali im kroku, a z kolei immobilizery okazały się dość łatwe do oszukania. Coraz częściej pojawiały się pomyślne próby włamań, dłuższy trend spadku kradzieży pojazdów zaczął się zmieniać około 2010 roku. Warto wspomnieć, że w 2018 roku w Wielkiej Brytanii współczynnik kradzieży aut był największy od ośmiu lat, podobnie jak w wielu innych krajach.
Dlaczego? Wystarczy przyjrzeć się dwóm najpopularniejszym transponderem, które były instalowane w immobiliserach na całym świecie. Mowa tu zwłaszcza o urządzeniu o nazwie Hitag2, które pojawiło się w 1996 roku i od razu zyskało popularność wśród producentów aut – warto wspomnieć, że transponder ten był wykorzystywany w co najmniej 200 modelach 34 różnych marek.
Hitag2 korzystał z szyfru strumieniowego z 48-bitowymi kluczami uwierzytelniania, co na obecne czasy okazuje się kompletnie niewystarczające – badacz ds. cyberbezpieczeństwa Wouter Bokslag uporał się z tym zabezpieczeniem w niespełna sześć minut przy użyciu tylko zwykłego komputera.
Klasyczne immobilizery są awaryjne
Jak więc widzimy, skuteczność immobilizerów w starciu z nowoczesnymi technologiami, nie jest zadowalająca i z pewnością nie powoduje, że właściciele samochodów powinni czuć się bezpiecznie. Mało tego, immobilizery oparte na seryjnie produkowanych komponentach są dość wrażliwe na błędy i uszkodzenia, a to sprawia, że zabezpieczenie antykradzieżowe zamiast pomagać, utrudnia korzystanie z auta.
Jeśli uszkodzeniu ulegnie transponder w kluczyku do samochodu, to sytuacja nie jest jeszcze taka zła – wystarczy użyć zapasowego kompletu kluczyków i auto powinno normalnie się uruchomić. Dużo gorzej, jeśli uszkodzeniu ulegnie nie transponder, ale odbiornik w samochodzie – wówczas nie zostaje nam nic innego jak wezwać odpowiednie „pogotowie zamkowe” lub odholować auto do serwisu.
Tu jednak problemy się nie kończą – pamiętajmy, że nie wszyscy fachowcy znają się na każdym zabezpieczeniu antykradzieżowym. Sytuację komplikuje fakt, że dodatkowe immobilizery montowane są w sposób nieprzewidywalny, co w zamyśle ma znacząco utrudnić unieszkodliwienie zabezpieczenia przez złodziei. Jeśli posiadamy schemat instalacji, to warto udostępnić go serwisantowi – nie będzie on wówczas szukał na ślepo. Warto tu wspomnieć, że immobilizer często zintegrowany jest ze sterownikiem silnika – każdy błąd może doprowadzić do eskalacji problemu, co przełoży się na wyższe koszta naprawy.
Naprawę można też przeprowadzić samemu, jednak tutaj przyda się elementarna wiedza techniczna, umiejętności manualne oraz instrukcja obsługi instalacji immobilizera. Gdy zawiedzie transponder, możemy go samodzielnie wymienić na nowy, jednak po takiej operacji trzeba wykasować go z pamięci procesora i zakodować na nowo tak, aby centralka była w stanie go rozpoznać.
Samodzielnie można wymienić także cewki indukcyjne, które znajdują się przy stacyjce i ich głównym zadaniem jest odczytywanie sygnału transpondera i rozbrajanie zabezpieczenia w przypadku zgodności sygnału.
Gdy natomiast padnie „centralka”, to najrozsądniejszym rozwiązaniem będzie przełączenie immobilizera w tryb serwisowy – nie rozwiąże to podstawowego problemu (awarii), jednak da nam pewność, że autem będzie dało się odjechać nawet wtedy, gdy uszkodzeniu ulegnie zapasowy kluczyk. Informację, jak to zrobić, znajdziemy w instrukcji modułu, bądź w wypadku modeli fabrycznych w instrukcji samochodu.
Klasyczny immobilizer kontra nowoczesne immobilizer CAN
Biorąc pod uwagę skuteczność klasycznych immobilizerów, możemy stwierdzić jedno: złodzieje samochodów „starej daty”, którzy posługują się głównie wytrychem, prawdopodobnie nie poradzą sobie z immobilizerem w aucie. Trzeba zadać sobie jednak pytanie: ilu takich złodziei jeszcze funkcjonuje „na rynku”?
Kradzieże samochodów w dzisiejszych czasów to już nie domena indywidualistów, ale wyspecjalizowanych grup przestępczych, dysponujących dużym budżetem, który inwestują w sprzęt elektroniczny, ułatwiający dokonywanie kradzieży. Tego typu szajki mają w swoich szeregach wielu specjalistów w dziedzinie zabezpieczeń antykradzieżowych, cybernetyki, kryptografii, ale czasami również.. psychologii zachowań (właściciele aut, często swoim roztargnieniem, ułatwiają przestępcom „pracę”).
W parku maszynowym grupy kradnącej auta możemy znaleźć m.in. detektory fal elektromagnetycznych, zagłuszarki sygnału GSM i GPS, urządzenia do przechwytywania sygnału zdalnych kluczyków oraz tzw. „walizki”, również służące do kradzieży samochodów z „keyless”.
Dużo lepszą ochronę przed kradzieżą, aniżeli klasyczne immobilizery, stanowią nowoczesne rozwiązania, których działanie opiera się na współpracy z magistralą CAN (obecnej we wszystkich obecnie produkowanych samochodach).
Przykładem tego typu, odpornego na nowoczesne metody złodziei samochodów zabezpieczenia antykradzieżowego, jest CanLock, oferowany przez Zabezpiecz-Auto.pl. Urządzenie to nie jest podatne na detektory fal lub zagłuszaki sygnałów, dzięki czemu znalezienie tej blokady w krótkim czasie jest zwyczajnie niemożliwe. Dodatkowo, CanLock w stu procentach chroni samochód przed kradzieżą „na walizkę” oraz „na kopiowanie kluczyków”.
Warto zaznaczyć, że jest to w pełni polskie rozwiązanie – opracowane i produkowane w naszym kraju, dzięki czemu spełnia wszelkie, restrykcyjne normy dotyczące zabezpieczeń antykradzieżowych. CanLock oferowany jest w pięciu wersjach, w zależności od potrzeb właściciela samochodu – montażem tego zabezpieczenia zajmują się wyspecjalizowane warsztaty, zlokalizowane w całej Polsce.
Jeśli chcesz dowiedzieć się, jak immobilizer CAN może uchronić Cię przed kradzieżą auta, skontaktuj się z Naszymi Specjalistami.
Możesz to zrobić na kilka sposobów: napisz do Nas poprzez formularz kontaktowy, zadzwoń pod numer 732 080 889 lub kliknij na symbol słuchawki, znajdujący się w prawym dolnym rogu ekranu i zostaw swój numer telefonu. Oddzwonimy w przeciągu kilkudziesięciu sekund.
